Ốc vòi voi là một món ăn rất được ưa thích từ các tín đồ hải sản ở Việt Nam. Loại ốc này khá nổi tiếng bởi vẻ ngoài đặc biệt của nó đấy. Vậy bạn biết gì về chúng? Hãy cùng tìm hiểu các kiến thức cũng như các món ăn ngon được chế biến từ chúng nhé.
1. Ốc vòi voi là gì?
Ốc vòi voi có rất nhiều tên gọi khác nhau như tu hài, con thụt thò,… Chúng có tên khoa học là Panopea generosa thuộc họ Tridacnidae. Đây là một loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ. Chúng có nguồn gốc xuất xứ từ Nam Mỹ và có giá trị kinh tế rất cao.
Môi trường sống lý tưởng của loài ốc này chính là vùng nước mặn và nước lợ, thường là những nơi cát ngầm chứa bùn hoặc các thềm san hô ở vùng biển nước ấm. Ốc này có vỏ giống trai ngậm ngọc. Đặc trưng bởi phần thịt của khá dày và chắc hơn hẳn với các loại thủy sản khác như sò huyết, mát ngọt tương tự bào ngư. Nằm giữa hai mảnh vỏ của chúng chính là chiếc xúc tu dài và to hình trụ nhìn rất giống với chiếc vòi voi thực sự. Đây cũng là bắt nguồn của cái tên ốc vòi voi.
Thực phẩm đắt đỏ này sinh sản khá nhiều vào mùa xuân. Đừng vội nhìn bề ngoài to lớn của chúng mà đánh giá. Thực ra ốc vòi voi khá lành tính, không gây hại gì và suốt cuộc đời. Chúng chỉ vùi mình trong cát để sinh sống. Khối lượng trung bình của chúng rơi vào khoảng từ 1,5 đến 3kg một con. Nhưng trong một số trường hợp, có những con ốc có thể lên đến 4 tới 5kg nếu sống trong điều kiện sinh trưởng phù hợp. Vì thế tùy theo số cân nặng, kích thước và chiếc vòi của chúng thì sẽ có những mức giá khác nhau.
2. Phân loại
Ở thị trường Việt Nam hiện nay thì 2 loại ốc vòi voi phổ biến nhất là ốc bản địa và ốc được nhập khẩu từ Canada. Xét về tổng thể thì 2 loại ốc này có hình dáng bên ngoài khá giống nhau. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể phân loại chúng nhờ vào các đặc điểm riêng biệt của mỗi loài.
2.1. Ốc vòi voi Canada
Đây là loại ốc được chúng ta nhập khẩu trực tiếp từ Canada và được coi là loại ốc có kích thước lớn nhất thế giới. Nói một cách chính xác hơn thì đây chính là quê hương và xuất xứ của những chú ốc vòi voi. Vì thế có lẽ đây chính là nguyên nhân khiến chúng phát triển rất tốt. Thông thường chúng có thể dài từ 1 đến 2m và có trọng lượng lên đến 4-5kg 1 con.
Để có thể thu hoạch được những chú ốc vòi voi khổng lồ này thì bắt buộc chúng ta phải có những dụng cụ chuyên dùng cho việc săn bắt. Thường thì các dụng cụ cần phải có tính năng đục sâu dưới bùn hàng mét mới có thể chạm đến nơi sinh sống của chúng và đưa lên mặt đất. Còn với những con ốc sinh sống ở dưới đáy biển, ngoài việc phải lặn xuống nước thì người thợ lặn còn phải mang theo các dụng cụ chuyên dụng mới có khả năng bắt được chúng.
2.2. Ốc vòi voi Việt Nam
Ốc bản địa có xuất xứ từ Việt Nam chúng ta thì có kích thước khiêm tốn hơn rất nhiều. Độ dài của chúng chỉ khoảng 10cm. Một số nơi sinh sống phổ biến của chúng tại Việt Nam có thể kể đến như các vùng biển Hải Phòng, Quảng Ninh, đầm Nha Phu (Khánh Hòa)… Và chúng thường được người dân ở các khu vực này gọi là tu hài.
3. Mức giá phổ biến
Đây là một loài ốc cao cấp. Và với kích thước vượt trội của mình thì giá cả của ốc vòi voi trên thị trường là khá đắt đỏ. Thông thường mức chi phí phải chi là rơi vào khoảng từ 2 triệu đến 2,5 triệu cho một kg ốc.
Nhưng nếu bạn muốn thưởng thức chúng vào những thời điểm trái mùa, mức giá bạn bỏ ra có thể lên đến 5 triệu đồng 1 ký. Mỗi còn ốc vòi voi thường có cân nặng từ 1,5 đến 2kg. Điều đó có nghĩa là để nếm thử loại ốc này mức chi phí tối đa có thể lên đến 10-15 triệu đồng. Ngoài ra, dù bạn có tiền nhưng vẫn phải tốn thời gian chờ và đặt trước từ các vựa hải sản để họ có thể nhập khẩu loại ốc này về.
Bên cạnh đó, nếu điều kiện kinh tế không đủ nhưng vẫn muốn thưởng thức loại ốc này thì ốc vòi voi Việt Nam có lẽ là một sự lựa chọn không tồi. Mức giá của ốc bản địa khá “hạt dẻ” so với loại nhập khẩu từ Canada. Giá chỉ khoảng 550.000VNĐ trên 1 ký. Nhưng thật ra nếu so với các loại ốc khác thì mức giá của ốc vòi voi thật sự là rất cao. Đắt đỏ là thế nhưng rất nhiều người Việt Nam vẫn tin dùng và mua về để tẩm bổ cho gia đình mình.
4. Những món ăn ngon với ốc vòi voi
Ngoài những yếu tố như giá trị dinh dưỡng của chúng rất cao thì độ tươi ngon từ thịt của loài ốc này cũng không thể không kể đến. Vậy làm sao để chế biến những món ăn ngon và phù hợp với nguyên liệu đắt đỏ này? Hãy xem qua một số lời gợi ý từ những “tín đồ” của ốc vòi voi nhé.
4.1. Ốc vòi voi hấp
Thịt của loài ốc này có tính thanh mát. Chúng khá dai và khi nhai kỹ sẽ xuất hiện vị ngọt bên trong. Đây là đặc trưng của đa số hải sản. Nếu bạn may mắn sở hữu được những chú ốc vòi voi mới được bắt lên, còn sống và tươi thì hấp chính là lựa chọn số một cho bạn. Sau khi được hấp, thịt của chúng sẽ rất săn chắc, dai và giòn. Vị của chúng giống như thịt gà vậy.
Để chế biến được món ốc hấp này, đầu tiên là phải sơ chế chúng đã. Thông thường thì các bạn nên ngâm ốc ở nhiệt độ tầm 80 độ C trong 5 phút để rửa sạch và diệt vi khuẩn. Điểm đặc biệt nhất của món này là sự pha trộn gia vị ở từng chú ốc khi hấp.
Gia vị có thể là những thứ rất đơn giản như hành tỏi phi. Thêm chút nước mắm, tiêu và ít bột ngọt là đủ để tạo nên sự thơm ngon cho chúng. Sau đó bạn có thể đem ốc đi hấp được rồi. Tùy vào kích thước của chúng mà thời gian hấp sẽ khác nhau nhưng thường là từ 15 đến 20 phút để chín. Khi dọn ra đĩa, mùi thơm của tu hài hòa quyện với mùi đặc trưng của gia vị khiến bạn chỉ muốn thưởng thức ngay.
4.2. Ốc vòi voi nướng
Đối với những người có đam mê với hải sản thì phương thức nướng luôn nằm trong sự ưu tiên hàng đầu. Ốc vòi voi nướng là một món ăn không thể bỏ qua. Nguyên liệu và cách làm món này cũng rất đơn giản. Bạn hoàn toàn có thể chuẩn bị một đĩa ốc nướng thơm ngon để tẩm bổ cho gia đình tại nhà.
Nguyên liệu để làm tu hài nướng thường bao gồm ốc, hành lá, hành khô, dầu ăn và các loại hạt nêm, gia vị. Đầu tiên bạn cần sơ chế, vệ sinh ốc bằng nước sạch và ngâm chúng vào nước sôi để há miệng. Sau đó tách một lớp vỏ ra, giữ lớp vỏ còn lại để nướng. Lớp màn đen bám bên ngoài ốc là phần không ăn được vì thế nên loại bỏ nó ra. Chúng ta chỉ ăn phần trắng bên trong.
Tới công đoạn nướng thì tương tự như cách làm các loại ốc nướng khác. Cho ốc vòi voi lên vỉ và rưới hỗn hợp mỡ hành lên. Chờ cho lớp mỡ hành bên trên sôi cũng là lúc ốc chín và có thể ăn được. Lúc này bạn có thể rải đậu phộng lên để tăng thêm tính hấp dẫn của món ăn. Ăn kèm với chúng là nước mắm chua ngọt gia truyền của Việt Nam. Vị ngon là không thể bàn cãi.
4.3. Ốc vòi voi xào nấm
Ngoài ra còn có phương thức chế biến lạ hơn với món ốc này, đó là xào nấm. Nguyên liệu cần thiết gồm nhiều loại nấm khác nhau như nấm đùi gà, nấm hương, nấm rơm,… và hiển nhiên là phải có ốc, cần Đà Lạt, hành, tỏi, gia vị để nêm nếm.
Ốc vòi voi được mua về cần phải được sơ chế và rửa sạch bằng cả nước lạnh và nước nóng. Sau đó tách bỏ lớp vỏ 2 bên chúng ra.
Tới công đoạn chuẩn bị nguyên liệu khác. Cần Đà Lạt được rửa sạch và cắt nhỏ. Nấm rơm cũng cần được cắt bỏ gốc, cắt làm đôi và luộc sơ qua nước nóng. Nấm đùi gà thì cũng cần được rửa sạch và chiên lên, thêm vào chảo hành tỏi băm nhuyễn để tạo mùi thơm. Sau đó cho phần thịt ốc vào. Kế tiếp là các loại nấm hương, nấm rơm và cần Đà Lạt vào chung để xào. Cho một ít tinh bột khoai mì hòa với nước để tạo độ sệt cho món ăn. Xào khoảng từ 5-10 phút là bạn có thể tắt bếp và dọn ra đĩa để thưởng thức món ăn thơm ngon này.
4.4. Ốc hấp chua cay
Đây cũng là món ăn được đánh giá khá cao bởi nhiều người. Vì sự hòa quyện tuyệt vời của vị chua, vị cay và vị ngọt của ốc vòi voi tạo nên nét độc đáo của món ăn. Để làm món này thì đầu tiên bạn vẫn phải sơ chế và làm sạch chúng trước đã. Sau đó phi tỏi thơm và cho ốc cùng các nguyên liệu khác như sả, lá chanh, me, ớt sừng, gừng, dứa và cuối cùng là nước vào.
Đợi một thời gian cho hỗn hợp sôi lên. Sau đó nêm nếm lại bằng các gia vị như muối đường, bột, ngọt để vừa miệng. Lưu ý là nhớ để lửa nhỏ để tránh trường hợp dù nước đã sôi nhưng ốc vẫn chưa chín nhé. Sau khi dọn ra đĩa, thêm ít rau răm vào để tăng thêm tính thơm ngon cho món ăn.
4.5. Gỏi ốc vòi voi
Các món gỏi ốc luôn giành được một tình cảm nhất định trong lòng các tín đồ hải sản. Món gỏi ốc vòi voi cũng không ngoại lệ.
Nguyên liệu để chế biến gồm có ốc, hành tây, cà rốt, ớt, ngò, húng lủi, mè trắng. Và các gia vị nêm nếm khác như muối, đường, bột ngọt cũng không thể bỏ qua.
Để làm món này thì các bạn cần phải sơ chế và vệ sinh ốc trước. Luộc nhanh qua nước sôi sau đó ngâm ốc vào nước đá để tạo độ giòn cho thịt. Sau đó cắt thịt thành những lát nhỏ vừa miệng.
Hỗn hợp nước trộn gỏi bao gồm sốt mayonnaise, đường, nước cốt canh và tương ớt. Dùng hỗn hợp này trộn với hành tây, cà rốt, ngò, húng lủi trước. Sau đó vắt bớt nước rồi mới cho ốc vào. Trộn đều tay cho hỗn hợp nước thấm đều vài dọn ra đĩa. Cho thêm mè trắng để trang trí và tăng gia vị cho gỏi là bạn có thể thưởng thức rồi.
Hy vọng những kiến thức mình chia sẻ về ốc vòi voi sẽ khiến bạn hiểu hơn về loại thực phẩm đắt đỏ này. Ngoài ra, sẽ là hành trang bổ ích giúp chuẩn bị các món ăn về loài ốc này đúng chuẩn cho gia đình bạn.
