Mục lục
Tháp Rùa Hồ Gươm gắn liều với người dân Hà Nội bao đời nay và là một biểu tượng không thể không nói đến khi nhắc về Hà Nội. Đã có câu chuyện lịch sử liên quan đến sự hình thành của tòa tháp này và bài viết sẽ đề cập đến để bạn hiểu hơn.
Nói đến Tháp Rùa, nhiều người từng nghe đến câu chuyện xưa rằng đã có người nào đó định xây mộ cho cha mẹ mình mới quyết định đứng ra để xây Tháp Rùa, nhưng không được thành ra hình bóng của Tháp chỉ là một câu chuyện dở dang.
1. Giới thiệu
Tháp Rùa là tên gọi của một ngọn tháp 3 tầng nằm trên gò Rùa giữa hồ Hoàn Kiếm. Từ thời vua Lê Thánh Tông, trên gò Rùa này đã có điếu đài làm nơi cho nhà Vua ra câu cá và ngâm vịnh thơ ca. Sang thời Lê Trung Hưng, chúa Trịnh đã dựng đình tả vọng trên đó. Tiếc rằng trước khi Lê Chiêu Thống chạy sang Trung Quốc cầu cứu nhà Thanh đã cho phá bỏ tất cả những gì họ Trịnh dựng lên, đình tả vọng vì thế cũng không thoát khỏi số phận bị phá bỏ. Rồi sau mấy chục năm binh hỏa, gò rùa giờ đây chỉ nằm trơ trọi giữa hồ Hoàn Kiếm.
2. Lịch sử hình thành Tháp Rùa
Sau khi quân Pháp chiếm thành Hà Nội, dân quanh hồ Hoàn Kiếm đều xiêu tán cả. Bấy giờ, bá hộ Kim tức Nguyễn Ngọc Kim là người làm trung gian liên lạc giữa dân bản xứ với chính quyền thực dân. Y thấy gò Rùa nằm giữa hồ rõ là một huyệt đất đẹp, nghĩ rằng đó là huyệt có thể phát bá vương nên đã âm mưu đặt mộ cha mẹ mình vào đó.
Kiến trúc
Năm 1886, bá hộ Kim đã xin phép chính quyền thực dân Pháp rồi xây lên gò Rùa một tòa tháp 3 tầng rồi ban đầu để tòa tháp mang tên là tháp bá hộ Kim. Kiến trúc của nó là sự kết hợp hai nền kiến trúc đông tây. Đó là hai tầng dưới có các cửa được trổ theo kiểu cửa vòm của nhà thờ phương tây, còn tầng trên cùng lại làm mái kiểu truyền thống phương Đông với đầu đao và lưỡng long trầu nhật. Đánh giá về kiến trúc tòa tháp này, từ điển Địa danh lịch sử Việt Nam (NXB Văn hóa thông tin, 1998) đã viết: tháp Rùa không có giá trị về mặt kiến trúc. Còn từ điển mở Wikipedia cho rằng đó là một sự kết hợp thất bại hai nền kiến trúc đông tây.
Những câu chuyện Tháp Rùa
Tháp xây xong, bá hộ Kim tổ chức khánh thành linh đình và đem hài cốt cha mình ra đặt vào trong đó. Chuyện đặt hài cốt cha mẹ bá hộ Kim có rất nhiều câu chuyện ly kỳ xung quanh lắm. Nhà văn Băng Sơn kể ra một câu chuyện rằng: “ Hôm táng, đêm tối nhá nhem, đám thợ sau khi hoàn thành công việc đã lẻn trở lại vứt hài cốt của ông lão xuống hồ”. Còn cố giáo sư Sử học Trần Quốc Vượng lại kể rằng: “Bá Kim chờ đến đêm mới lẻn đem cốt bố ông ta ra tháp đặt. Có người rình ông ta vừa quay vào, thì lập tức chạy ra đào vứt đâu không ai biết”.
Việc bá hộ Nguyễn Ngọc Kim vì chơi với chính quyền thực dân mới dám ngang nhiên xây tháp đặt cốt cha mẹ giữa trung tâm mảnh đất Hà thành có lịch sử ngàn năm văn hiến như vậy đã có một kết cục không như ý vì những thứ chỉ vì mục đích cá nhân thì không trường tồn được.
Xem thêm: Những Địa Điểm Du Lịch Đẹp Nhất Vào Mùa Thu Việt Nam
3. Thời nay
Câu chuyện đó đã diễn ra từ hơn trăm năm trước rồi, còn giờ đây, tháp bá hộ Kim ngày nào đã mang danh Tháp Rùa và trở thành một điểm chiêm ngưỡng nổi bật giữa lòng thủ đô. Theo con mắt nghệ thuật thì tháp Rùa không đẹp chút nào vì nó rõ là một sự kết hợp vụng về. Nhưng những câu chuyện liên quan như việc đặt cốt cha bá hộ Kim thì như một thang thuốc để người Hà thành đắp lành vết thương. Vì bá hộ Kim được chính quyền thực dân bảo hộ nên người ta không thể đập cái tòa tháp đi được. Nhưng từ những anh thợ nề trong câu chuyện của nhà văn Băng Sơn hay một thường dân nào đó trong vùng đã bí mật vứt tro cốt người cha bá hộ Kim đi, tất cả yếu tố đó đều thể hiện rằng mọi người dân Việt rất hiên ngang bất khuất. Không có chuyện mà một kẻ đi cúi đầu làm tay sai, hầu hạ cho quân xâm lược lại có thể mơ đến ngôi đế vương của nước Việt Nam với truyền thống 4000 năm quật khởi.
4. Kết
Vậy đó, Tháp Rùa nổi tiếng như một điểm không thể không đến nếu bạn đặt chân tới Hà Nội, ngọn tháp không có kiến trúc đẹp, nhưng nó có một giá trị lịch sử rất hào hùng.
