Khi điều trị tăng huyết áp, chế độ dinh dưỡng hợp lý có tác động không nhỏ đến hiệu quả điều trị. Vậy những món ăn làm tăng huyết áp nào mà người cao huyết áp cần hạn chế và tránh xa?
1. Vì sao người cao huyết áp cần có chế độ dinh dưỡng khoa học?
Huyết áp là áp lực do dòng máu tác động lên thành động mạch để đưa máu đến các cơ quan trong cơ thể, vì vậy huyết áp là chỉ số thường được dùng để đánh giá tình trạng sức khỏe của cơ thể. Tăng huyết áp là tình trạng máu lưu thông với áp suất không đổi. Khi huyết áp đè lên thành động mạch do tim bơm máu trong thời gian dài có thể dẫn đến tổn thương tim, đột quỵ, bệnh thận và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò trong việc kiểm soát huyết áp
90% bệnh nhân tăng huyết áp là tăng huyết áp nguyên phát hoặc vô căn và chỉ 10% là do nguyên nhân thứ phát. Tăng huyết áp nguyên phát do nhiều yếu tố gây ra và không thể xác định nguyên nhân chính khi 6 yếu tố chính tương tác với nhau, bao gồm:
- Di truyền: Người có cha mẹ bị cao huyết áp thì nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 đến 7 lần so với người bình thường, người có cả cha và mẹ bị cao huyết áp thì khả năng mắc bệnh cao huyết áp cao hơn người có cha hoặc mẹ bị cao huyết áp.
- Chế độ ăn: Muối là quan trọng nhất, ăn nhiều muối làm tăng khối lượng tuần hoàn, tăng cung lượng tim, tăng huyết áp và dẫn đến suy tim.
- Tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm: Hệ thần kinh giao cảm làm tăng nhiệt độ tim, tăng cung lượng tim, tăng tái hấp thu muối và nước ở thận nên làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm và huyết áp tăng lên.
- Tăng sức cản mạch máu: Hầu hết những người bị tăng huyết áp, đặc biệt là người cao tuổi đều bị tăng sức cản mạch máu ngoại biên. Áp lực mạch tăng do cơ chế động mạch xơ cứng và mạch máu giãn mạch kém hơn.
- Hệ thống Renin-Angiotensin-Aldosterone: Hệ thống RAA là yếu tố chính trong việc điều hòa huyết áp. RAA làm tăng hoạt động co thắt động mạch, tăng tái hấp thu nước và natri, tăng thể tích tuần hoàn, tăng huyết áp.
- Lớp nội mô: Các tế bào nội mô tiết ra nhiều hóa chất làm trung gian giãn mạch hoặc co mạch và điều hòa huyết áp.
Trong các yếu tố trên, chế độ ăn uống là yếu tố mà con người dễ bị ảnh hưởng và thay đổi nhất. Vì vậy, trong bệnh tăng huyết áp, ngoài việc dùng thuốc thì việc thay đổi lối sống nói chung, chế độ dinh dưỡng khoa học nói riêng mới là yếu tố quan trọng trong việc chữa khỏi bệnh. Vậy ngoài muối ra thì những món ăn làm tăng huyết áp nào mà người tăng huyết áp cần tránh?
2. Những món ăn làm tăng huyết áp người huyết áp cao cần tránh
Bệnh nhân tăng huyết áp nên thực hiện chế độ ăn uống khoa học để giữ huyết áp ổn định. Điều này bao gồm tăng tiêu thụ thực phẩm tốt cho tim và tránh thực phẩm có huyết áp cao. Phần này chỉ liệt kê những món ăn làm tăng huyết áp thường gặp mà người bệnh nên tránh.
Muối
Như đã nói ở trên, trong số những món ăn làm tăng huyết áp, muối đóng vai trò được người bệnh quan tâm nhất. Người bị cao huyết áp nên tránh muối trong bữa ăn hàng ngày và nên ăn nhiều bữa phụ để huyết áp không tăng cao.
Đặc biệt, hạn chế lượng muối ăn vào dưới 5 gam mỗi ngày. Nhu cầu muối trung bình của con người là khoảng 15 gam mỗi ngày, trong đó có tới 10 gam được tìm thấy trong thực phẩm toàn phần, vì vậy bạn chỉ cần bổ sung 5 gam muối. Nói cách khác, không quá 1 thìa muối ăn mỗi ngày là đủ.
Muối là một trong các món ăn người cao huyết áp nên tránh
Dưa chua, củ cải muối chua
Thực phẩm tẩm ướp, chẳng hạn như dưa chua, nên được bảo quản với hàm lượng muối cao để tránh bị hỏng. Vì vậy, bữa ăn càng kéo dài, lượng muối từ khẩu phần ăn càng được hấp thụ nhiều, chứa hàm lượng muối cao gấp nhiều lần so với nhu cầu hàng ngày, có hại cho người bệnh tăng huyết áp.
Đồ ngọt và thực phẩm nhiều đường
Kẹo và thực phẩm có đường như nước ngọt, bánh ngọt, kẹo, si-rô ngọt, trái cây sấy khô, mứt là những thực phẩm giàu năng lượng góp phần gây tăng cân, béo phì và tiểu đường.Béo phì và tiểu đường là yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp.
Đồ ăn nhiều dầu mỡ
Thực phẩm chiên rán, thịt mỡ, đặc biệt là mỡ động vật, nội tạng động vật chứa hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao, dễ khiến mỡ máu tăng cao, từ đó dẫn đến xơ cứng động mạch, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp. Hãy hạn chế tối đa những món ăn làm tăng huyết áp này để tránh bị cao huyết áp và bệnh tim mạch.
Người bị tăng huyết áp nên tránh các món ăn nhiều dầu mỡ
Rượu
Lạm dụng rượu bia gây ra nhiều tổn thương cho hệ tim mạch, tiêu hóa và thận, trong đó có bệnh cao huyết áp. Khi uống rượu bia, tim đập nhanh hơn, mạch máu co lại, thận và gan làm việc quá sức khiến huyết áp tăng cao. .
Cà phê và trà đặc
Hàm lượng cafein cao trong cà phê và trà có thể gây tăng huyết áp, kích động não, rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh và mất ngủ. Vì vậy, dù được nhiều người ưa thích nhưng chúng cũng nằm trong danh sách những món ăn làm tăng huyết áp nên tránh xa.
3. Những món ăn người tăng huyết áp nên ăn
- Chế độ ăn uống của người bị cao huyết áp nên giàu trái cây, rau, hạt, đậu, cá, hải sản và thực phẩm ít chất béo. Hoa quả là các loại quả có múi như cam, quýt, bưởi, chanh.
- Thêm các loại hạt và đậu. Ví dụ, hạt bí ngô, hạnh nhân, hạt dẻ, đậu lăng và đậu Hà Lan rất giàu chất dinh dưỡng, chất xơ và protein có lợi.
- Ăn nhiều hải sản vì axit béo omega-3 trong hải sản làm giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt và giảm nguy cơ đông máu.
Các món ăn người cao huyết áp nên ăn
Qua bài viết trên chắc hẳn bạn cũng đã biết những món ăn làm tăng huyết áp mà người cao huyết áp nên tránh. Ngoài việc bổ sung các loại thực phẩm ở trên bạn cũng có thể sử dụng ghế mát xa tại nhà để kiểm soát huyết áp. Đây là thiết bị chăm sóc sức khỏe giúp thư giãn, giúp máu lưu thông ổn định và kiểm soát huyết áp được các chuyên gia sức khỏe khuyến cáo.
