Mạng xã hội là gì? Những điểm tích cực và tiêu cực của chúng đến đời sống của hiện nay như thế nào? Làm sao để điều tiết thời gian hợp lý. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu rõ hơn về mạng xã hội qua bài viết nhé!
Những điểm tích cực và tiêu cực của mạng xã hội đang là vấn đề được nhiều người quan tâm. Vì chúng hiện đang là phương tiện kết nối vô cùng phổ biến chúng được hầu hết mọi người khắp thế giới sử dụng. Nếu không biết sử dụng chúng đúng cách mà quá lạm dụng thì sẽ gây ra tác hại ảnh hưởng đến đời sống và tinh thần. Cùng bài viết khám phá những thông tin về điểm tích cực cũng như tiêu cực của mạng xã hội đối với đời sống hiện nay để chúng ta có cách sử dụng phương tiện phù hợp.
1. Mạng xã hội là gì? Khái quát về mạng xã hội
Mạng xã hội hay được còn gọi với một số cái tên khác như “dịch vụ mạng xã hội”, “trang mạng xã hội” được con người sử dụng để kết nối xây dựng các mối quan hệ trên ứng dụng trực tuyến. Có thể các mối quan hệ này là những người biết nhau từ trước, cũng có thể những người chưa hề quen biết nhau ở ngoài đời mà chỉ được kết nối trò chuyện thông qua internet.
Mạng xã hội hiện có rất nhiều kiểu dạng thức và nhiều tính năng ứng dụng khác nhau, được trang bị trên nhiều công cụ thiết bị cũng như vận hành kết nối trên các nền tảng như laptop, máy tính bàn, máy tính bảng, điện thoại… Chúng giúp cho người dùng chia sẻ những câu chuyện cá nhân, hay các câu chuyện cuộc sống, những ý tưởng, video… Có nhiều mô hình trang mạng khác nhau, tuy nhiên điểm chung của những mô hình của chúng thường sẽ tập trung vào các vấn đề chính sau đây:
- Mạng xã hội được xây dựng ứng dụng dựa trên nền tảng của mạng Internet.
- Người dùng được cung cấp nội dung và có thể chia sẻ rộng rãi trên mạng.
- Người dùng tự tạo trang profile cá nhân để giới thiệu quảng bá mọi thông tin cá nhân.
2. Các mạng xã hội phổ biến hiện nay
2.1. Facebook
Trang mạng xã hội Facebook được Mark Zuckerberg sáng lập vào năm 2005. Khi đó ông đang là sinh viên thuộc trường đại học danh tiếng Harvard. Từ đó cho đến nay bằng sự cải tiến không ngừng phát triển, nỗ lực và cải thiện đến hiện tại Facebook đã trở thành trang mạng xã hội phổ biến đứng đầu thế giới. Facebook được 90 % dân số trên thế giới sử dụng và ở đâu chúng ta cũng nhìn thấy người người sử dụng Facebook.
2.2. Youtube
Youtube là trang web mạng xã hội chia sẻ các video giữa những người sử dụng với nhau. Trên youtube người sử dụng có thể download hoặc upload video dễ dàng với điện thoại hoặc máy tính có kết nối internet. Hiện nay ứng dụng youtube là một trong những trang nổi tiếng hàng đầu và phổ biến trên thế giới.
2.3. Twitter
Twitter được sáng lập vào năm 2006 và đã trở nên phổ biến nhanh chóng trên toàn thế giới. Những trang tweet đôi khi chỉ là dòng tin cá nhân được chia sẻ nhưng có khi nhiều thông tin chính trị thời sự còn cập nhật nhanh hơn các phương tiện báo chí truyền thông chính thống. Trang mạng xã hội Twitter có trụ sở chính được đặt ở San Francisco- Mỹ cùng với khoản 35 công ty con khắp thế giới.
2.4. Instagram
Instagram được ra mắt chính thức vào cuối năm 2010 tại trung tâm Apple App Store. Vào tháng 5/2014 trang Instagram công bố đã có hơn 300 triệu người đang dùng ứng dụng này.
2.5. Tumblr
Trang mạng xã hội Tumblr được sáng lập bởi David Karp, nó cho phép người dùng đăng các nội dung đa phương tiện, các nội dung khác nhau dưới dạng blog. Người sử dụng có thể chia sẻ theo dõi các trang blog của người dùng khác, cũng như có thể cho tạo tính riêng tư cho blog của họ. Đây là một trong các trang có thông tin chức năng tốt để theo dõi chia sẻ thông tin cũng như quảng bá thương hiệu một cách an toàn hiệu quả nhất.
2.6. Reddit
Cũng giống như trang forum, mạng xã hội Reddit là nền tảng ứng dụng có thể đăng bài câu hỏi về vấn đề nào đó, post dạng test, chia sẻ đường link với định dạng video, hình ảnh, dẫn link về trang mạng xã hội, web. Reddit cũng tương tự như các Category được chia làm nhiều lĩnh vực khác nhau với các subreddit. Khi đăng một bài viết trong trang subreddit, người dùng trên ứng dụng subreddit có thể để lại comment trên các bài đăng.
Reddit có cơ chế downvote, upvote cho bài đăng. Điều này là do những người sử dụng bình chọn. Bài đăng nào được nhiều lượt upvote sẽ lọt vào thứ hạng top trên trang subreddit. Còn ngược lại, bài đăng bị downvote nhiều lượt sẽ bị tụt hạng thấp ở trên trang subreddit đó. Comment cũng giống như vậy, comment nào bị lượt downvote nhiều có thể bị xóa hoặc ẩn.
2.7. Lotus
Lotus là trang mạng xã hội được người Việt sáng tạo, dành cho người Việt đầu tư và phát triển bởi công ty VCCorp với nhiều tính năng thú vị, được kỳ vọng sẽ tạo ra cho người dùng có trải nghiệm khác biệt với các trang mạng hiện nay trên thị trường.
Theo ông Nguyễn Thế Tân – Tổng giám đốc VCCorp chia sẻ, bằng việc sáng tạo các nội dung hay đơn thuần chỉ là đọc và share, người dùng cũng sẽ nhận được các token (tiền điện tử) và nhờ như vậy có thể sử dụng để đẩy bài viết đến cộng đồng một cách rộng rãi hơn hoặc tặng cho người khác.
Một điểm khác biệt của Lotus là khả năng cung cấp dành cho những người dùng format chuyên nghiệp, theo đó tính năng kể chuyện bằng các hình ảnh theo kiểu Photo Story sẽ là một điểm độc đáo của hệ thống mạng này, cho phép người sử dụng chia sẻ các câu chuyện của họ một cách sinh động và trực quan hơn.
3. Những mặt tích cực và tiêu cực của mạng xã hội
Dưới đây là một số tác động tích cực của mạng xã hội và tiêu cực có thể kể đến:
3.1. Những mặt tích cực của mạng xã hội
Từ khi loài người ngoài có phát minh đột phá tạo ra mạng internet, điện thoại thông minh và vô số các phương tiện thiết bị kết nối khác thì xã hội con người hướng tới việc sử dụng trang mạng xã hội nhiều hơn. Các trang mạng dần phổ biến được sử dụng bởi rất nhiều đối tượng khác nhau khắp thế giới từ người già cho đến trẻ em.
Đa phần người sử dụng phàn nàn về sự mất kiểm soát khi dùng mạng xã hội như là có tính gây nghiện cao, làm mất khá nhiều thời gian của người sử dụng, ảnh hưởng đến những công việc khác. Tuy vậy, chúng cũng có những lợi ích rất lớn mà bài viết chỉ ra dưới đây. Chúng vẫn đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống ngày nay.
3.1.1. Cập nhật tin tức đời sống xã hội
Facebook chiếm đông đảo người dùng nhiều nhất hiện nay. Ở đó xuất hiện rất nhiều trang fanpage cập nhật những tin tức xã hội liên tục. Các bản tin thời sự hoặc tin hot được khá nhiều người quan tâm ở bất cứ nơi đâu trong mọi thời điểm. Thông qua trang mạng xã hội, các nhà cung cấp hay nhà quảng cáo sẽ thông tin những vấn đề một cách nhanh chóng của các lĩnh vực mới.
Ngoài ra, người dùng cũng có thể cập nhật các tin tức hoặc xem những bộ phim, những video nhạc, ca hài kịch… trên trang facebook, youtube hay là các mạng xã hội khác. Từ đó, người sử dụng tha hồ bổ sung mở mang thêm sự hiểu biết của mình.
3.1.2. Kết nối các mối quan hệ
Đặc điểm nổi bật chính của các mạng xã hội chính là thúc đẩy quá trình tương tác với người thân, bạn bè. Nếu như trước kia chúng ta không có điều kiện, cơ hội gặp gỡ bạn bè, người thân, chúng ta phải liên lạc với họ qua thư từ, điện thoại khiến chúng ta tốn khoản tiền dịch vụ không nhỏ. Khi mạng xã hội xuất hiện, chúng giúp chúng ta thoải mái cập nhật trạng thái, liên hệ với người thân, bạn bè ở bất cứ nơi đâu, chỉ cần chúng ta có trong tay chiếc máy tính hay là điện thoại thông minh.
Thời đại công nghệ hiện nay, con người chúng ta có thói quen hay chia sẻ bày tỏ những cảm xúc trên mạng xã hội. Bất cứ khi nào chúng ta cũng có thể kịp thời cập nhật ngay những câu chuyện, suy nghĩ của họ mà không cần phải nghe lại lời kể của ai. Những người thân, bạn bè đã một khoảng thời gian dài không gặp cũng có thể chat chit, trò chuyện trực tuyến với họ hàng ngày mà không gây tốn kém tiền bạc, cảm giác thật như vừa mới gặp họ vậy.
Hoặc nếu bạn đang là thành viên mới trong môi trường làm việc mới hay một xóm trọ mới… thì việc kết thân, làm quen với mọi người mới là điều khiến bạn e ngại. Vì vậy trò chuyện thông qua các trang mạng xã hội sẽ giúp chúng ta gắn bó, đến gần với nhau hơn.
3.1.3. Nâng cao kỹ năng hiểu biết cuộc sống
Trên những trang mạng xã hội ngày càng có nhiều group cung cấp mang đến các kiến thức mới trong cuộc sống, các hội nhóm, cộng đồng chia sẻ những kiến thức môn học. Ngoài những kiến thức về học tập thì cũng có nhiều kiến thức chia sẻ về kỹ năng giao tiếp, nấu ăn, chia sẻ cảm xúc, sức khỏe tâm lý, đồ dùng, sửa chữa, thể thao… xuất hiện đa dạng trên các trang này. Qua đó, chúng ta có thể dễ dàng bổ sung, tích lũy được rất nhiều thông tin kiến thức mới cần thiết trong cuộc sống.
3.1.4. Ngăn ngừa những hiểm họa trong cuộc sống
Như đã biết thì mạng xã hội là nơi để tất cả mọi người chia sẻ, cập nhật những tin tức mới, sự việc hình ảnh xảy ra hàng ngày. Vì thế bất cứ những tin tức nào chúng ta cũng có thể cập nhật theo dõi. Trong đó, có những tin tức về các tệ nạn xã hội được cung cấp chia sẻ rộng rãi trên đó. Nhờ đó mà tất cả người đọc, người dân xung quanh được cảnh báo thông tin trước những mối hiểm họa có thể xảy ra trong cuộc sống, giúp nâng cao tinh thần cảnh giác của chúng ta.
3.1.5. Kinh doanh, quảng cáo miễn phí trên mạng xã hội
Để hình thành và kinh doanh một cửa hàng hay một shop thời trang là điều không hề dễ dàng. Tuy nhiên, từ khi mạng xã hội xuất hiện, mong muốn của bạn sẽ dễ dàng trở thành hiện thực hơn. Bạn chỉ cần tạo ngay cho mình một trang, một group miễn phí để tiến hành giới thiệu quảng bá sản phẩm. Những trang mạng xã hội phổ biến hiện nay như Facebook, youtube… bạn có thể sử dụng chúng để kinh doanh hoàn toàn miễn phí.
3.2. Những điểm tiêu cực của mạng xã hội
Mạng xã hội thực sự mang đến những lợi ích, rất nhiều điểm tích cực cho mỗi người chúng ta. Tuy nhiên, song song với những điểm tích cực đó thì chúng cũng tiềm ẩn không ít hiểm họa và nguy cơ, khiến cho người dùng gặp phải các vấn đề vô cùng phức tạp và phiền phức. Hãy điểm mặt những hiểm họa nguy cơ khôn lường từ các trang mạng này luôn gây ảnh hưởng rình rập tới chất lượng cuộc sống của chúng ta. Sau đây là các vấn đề về mạng xã hội gây ảnh hưởng tiêu cực đến chúng ta:
3.2.1. Làm trì trệ các hoạt động của con người
Những chế độ hoạt động cơ bản của chúng ta như ăn, ngủ, làm việc vui chơi sẽ bị ảnh hưởng khá nghiêm trọng nếu như lạm dụng sử dụng quá nhiều thời gian vào mạng xã hội. Vì chúng ta thường xuyên liên tục sử dụng các trang mạng này vào những khoảng thời gian mà lẽ ra là giành cho cơ thể nghỉ ngơi thì lại dành sức để lướt web.
Khi bạn dùng mạng xã hội trong khi ăn thì bạn sẽ không tập trung, gây gián đoạn quá trình cung cấp hấp thụ thức ăn, dẫn đến các hiện tượng như rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, đầy bụng, ăn không ngon miệng, đau dạ dày các chất dinh dưỡng và thức ăn vào cơ thể khó được chuyển hóa và hấp thụ.
Nếu chúng ta sử dụng thiết bị vào trang mạng trước giờ ngủ sẽ làm giảm sút đi chất lượng của giấc ngủ, thời gian ngủ sẽ bị rút ngắn, gây ra tình trạng mất ngủ, ngủ không đủ giấc trầm trọng, khiến cho cơ thể căng thẳng mệt mỏi. Đặc biệt, nếu tiếp nhận phải các thông tin tiêu cực, gây tinh thần hoảng loạn, hay những ý kiến không thiện chí, những vấn đề xấu bên ngoài khiến cho cuộc sống chúng ta bị ảnh hưởng đến tâm lý.
3.2.2. Mạng xã hội gây tốn kém lãng phí thời gian
Thời gian là vàng là bạc, nhưng giới trẻ hiện nay lại đang đầu tư quá nhiều khoảng thời gian để chơi game, lướt web, chát chít trên các diễn đàn mạng xã hội mà bỏ bê việc cần làm ở thực tế. Những người sử dụng laptop hay điện thoại thông minh có nhiều thời gian vào mạng hơn, tần suất đều đặn hàng ngày và phần lớn là thời gian dành cho các trang mạng này với các thông tin hot, những câu chuyện lôi cuốn hấp dẫn tràn lan trên các trang mạng.
Nhiều bạn trẻ đang lạm dụng trang mạng xã hội, các bạn thực sự khó có thể kiềm chế, không có điểm dừng khi lướt Zalo, Facebook, Youtube… để xem liên tục nhiều chương trình kế tiếp khác nhau. Khi đã quá chìm đắm vào các trang mạng này, bạn có thể sẽ quên đi mất những việc đang cần làm trong ngày, gây ảnh hưởng đến các hoạt động cuộc sống hàng ngày.
Chắc hẳn các bạn sẽ không khó nhận ra rằng là khoảng thời gian khá eo hẹp bạn có mỗi ngày dùng để thư giãn, các hoạt động thể dục thể thao, giải trí thư giãn… nhưng lại chi khá nhiều thời gian chỉ dành cho việc lướt mạng, làm sao nhãng, trì trệ rất nhiều vấn đề và sinh hoạt cuộc sống. Khi bạn quá để tâm chú trọng vào chúng sẽ khiến tâm trí bị phụ thuộc, gây ảnh hưởng khá nhiều đến chất lượng cuộc sống, công việc, tình cảm tâm tư của bạn. Và bạn nhìn lại đầy đủ tất cả vấn đề trên sẽ thấy rằng bản thân bạn đã và đang trở thành con nghiện của các trang mạng xã hội.
3.2.3. Nguy cơ tiếp nhận những thông tin không chính xác, không lành mạnh
Là một kênh, một phương tiện để thu nhận truyền tải thông tin, tuy nhiên các tính chính xác thông tin trên các mạng xã hội đều không hoặc chưa được kiểm chứng, dẫn đến việc có nhiều nội dung thông tin không đúng, sai lệch sự thật hoặc những nội dung thông tin “ bông đùa”, “giật tít”, ‘câu like”, làm cho người sử dụng thường xuyên bị điều hướng rơi vào trạng thái hoang mang, hồi hộp, căng thẳng, lo lắng… Điều này có thể dẫn đến những rối loạn bệnh lý cho người dùng như rối loạn căng thẳng lo âu, ám ảnh cưỡng chế, stress…
Một số người dùng trẻ tuổi (dưới 25 tuổi) độ tuổi vẫn chưa định hình sự phát triển của vỏ não, phát triển các nhân cách ứng xử khi dùng mạng xã hội sẽ dẫn đến những hành vi rối loạn nhân cách kiểu như tự đề cao bản thân, hoang tưởng, chống đối xã hội, ích kỷ, tự kỷ, một số có các hành vi gây hấn và kích động.
Kết luận
Với những điểm tích cực và tiêu cực của mạng xã hội đã được bài viết trình bày rất rõ ràng ở trên giúp cho các bạn và chúng ta nhanh chóng hiểu được những mặt tích cực và tiêu cực của chúng. Từ đó, các bạn hoàn toàn có thể tự tạo cho mình một thời khóa biểu hoạt động sinh hoạt khoa học, trong đó vừa có thời gian nghỉ ngơi, giải trí trên mạng lại vừa có thể hoàn thành làm tốt các công việc khác.
