Bánh bao không chỉ là một món ăn vặt ngon đơn thuần. Chúng mang một ý nghĩa phong phú có từ thời Trung Quốc cổ đại, cách đây 1.800 năm. Còn được gọi là Jiaozi, những chiếc bánh Trung Quốc này tưởng nhớ một sự việc thú vị trong quá khứ.
1. Nguồn gốc bánh bao
Theo truyền thuyết vào thời Đông Hán, có một vị thầy thuốc nổi tiếng về Y học cổ truyền Trung Quốc tên là Zhang Zhongjing đã giới thiệu món bánh bao. Cách đây 1.800 năm, “vị thánh y khoa” này đã trở về làng tổ tiên sau một thời gian dài vắng bóng. Mùa đông năm đó cũng là lúc bệnh sốt đang bùng phát thành dịch. Nhiều người dân nghèo cùng đồng bào chịu cảnh giá rét vì thiếu áo ấm, thiếu ăn đã bị tê cóng toàn thân nhưng chủ yếu là quanh tai. Nhìn thấy tình trạng này, Zhang quyết tâm làm điều gì đó để giúp họ thoát khỏi tình trạng tê cóng.
Ông nấu thịt cừu cùng ớt đen và một vài loại dược liệu, cắt nhỏ rồi bọc nó trong lớp da bột. Ông nặn chúng thành hình giống với đôi tai và luộc chín. Mọi người ốm đau đều được phát hai cái ‘tai’ cùng với một bát canh ấm. Sau vài ngày, tình trạng tê cóng đã biến mất và dịch bệnh được kiểm soát. Kể từ đó, hầu hết mọi người bắt đầu bắt chước công thức của Zhang với các nguyên liệu bổ sung như rau và các loại thịt khác để ăn mừng Tết Nguyên Đán.
Một bác sĩ ở Trung Quốc khác là Wang Lingxiang nói về món bánh này, đó là ngoài việc có hương vị tuyệt vời, công thức bánh của Zhang có thể giúp thúc đẩy lưu lượng máu và làm tan băng giá ở đôi tai lạnh.
2. Truyền thống
Mặc dù mọi người thích gọi bánh bao là ‘jiaozi’, nhưng ban đầu chúng được đặt tên là ‘jiao’ vì hình dáng“ đôi tai mềm ”. Từ Đông chí đến Giao thừa, Zhang tiếp tục đi phân phát bánh cho tất cả những người dân trong làng đã khỏi bệnh.
Một số giả thuyết khác cho rằng jiaozi có thể được du nhập từ bánh bao ở Tây Á. Trong thời kỳ Tam Quốc, Zhang Yi đã đề cập đến jiaozi trong cuốn sách Guangya của mình.
Các nhà khảo cổ học Trung Quốc đã tìm thấy một chiếc bát jiaozi trong lăng mộ của nhà Đường ở Turpan. Vì jiaozi cũng giống với những thỏi vàng và bạc được sử dụng làm tiền tệ trong triều đại nhà Minh, nên mọi người cho rằng việc dùng chúng sẽ mang lại sự thịnh vượng. Các gia đình thích có bánh vào lúc nửa đêm của đêm giao thừa Tết Nguyên Đán. Một số người thậm chí còn giấu một đồng xu sạch bên trong jiaozi cho những người may mắn tìm thấy nó.
3. Các loại bánh bao
Luôn luôn có các biến thể của bản gốc. Loại bánh này cũng được chia thành ba loại khác nhau chính tùy thuộc vào cách bạn nấu chúng.
- Bánh bao luộc
- Bánh bao hấp
- Bánh bao áp chảo
Một số loại bánh được làm bằng trứng thay vì bột. Bánh bao như vậy được gọi là bánh bao trứng.
Mỗi gia đình có phương pháp nấu bánh ưa thích riêng của họ. Trong khi nguồn gốc của bánh bao có nhân chỉ là thịt cừu, tiêu đen và một vài loại thảo mộc, thì kể từ đó, nhiều loại nhân khác đã được thử thêm. Mỗi loại chất làm đầy đều có một tầm ý nghĩa quan trọng.
- Nhân bánh làm từ thịt bò được cho là khuyến khích tăng trưởng tài chính.
- Những món bánh làm từ cá biểu thị sự dư thừa của cải cho thực khách.
- Người ta tin rằng sự may mắn và giàu có trong một trăm năm nữa sẽ được mang lại bởi bánh làm từ bắp cải.
- Bánh bao cần tây có thể mang lại tiền bạc vì nó biểu thị sự siêng năng.
- Bánh nhân nấm mang lại tài lộc, phú quý cho tất cả những ai ăn chúng.
4. Kết
Bánh bao là một món ăn quen thuộc với người Việt Nam chúng ta, và nó có một câu chuyện ra đời thật đẹp – bắt nguồn từ mong muốn cứu giúp người khác của một vị thầy thuốc.
